HỘI CHỨNG RUỘT KÍCH THÍCH VÀ CÁC TRIỆU CHỨNG CẦN LƯU Ý

Một trong những nguyên nhân chính người bệnh đến khám tại chuyên khoa Tiêu hóa là do gặp phải các triệu chứng như đau quặn bụng hoặc rối loạn về thói quen đi tiêu (tiêu chảy, phân lỏng, phân nát hoặc táo bón, cảm giác không hết phân sau khi đi tiêu). Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, người bệnh thường được chẩn đoán mắc phải Hội chứng Ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome - IBS). Vậy IBS là gì?

1/ HỘI CHỨNG RUỘT KÍCH THÍCH (IBS)

Hội chứng ruột kích thích là một tình trạng rối loạn mãn tính của đường tiêu hóa. IBS rất phổ biến, thống kê Bộ Y tế cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao, chiếm 10 - 15% dân số toàn cầu. Tại Việt Nam, ước tính có hơn 14 triệu người bị IBS nhưng chỉ 30% trong số này đến cơ sở y tế.

2/ NGUYÊN NHÂN 

Hiện nay, nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích vẫn chưa được xác định rõ ràng nhưng có nhiều giả thuyết được nghiên cứu và đồng thuận bởi giới khoa học như:

• Hiện tượng co thắt bất thường của đại tràng và ruột non (thường được biết đến là bệnh “Đại tràng co thắt”). Tình trạng ruột co thắt khiến người bệnh đau quặn bụng nên đôi khi bác sĩ phải dùng thuốc giảm co thắt và tăng cường chất xơ để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân IBS nào cũng bị co thắt ruột.
• Lo lắng và căng thẳng: Nhiều nghiên cứu cho thấy stress gây ảnh hưởng đến trục não ruột và làm mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Do đó, hầu hết những người bị hội chứng ruột kích thích sẽ thấy các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy… trở nên nghiêm trọng hơn trong các giai đoạn căng thẳng.
• Nhạy cảm hoặc dị ứng với thức ăn: Nhiều bệnh nhân IBS có hiện tượng không dung nạp một số loại thực phẩm, thường đi tiêu sau ăn. Một số thực phẩm cho thấy có thể gây ra triệu chứng IBS như các sản phẩm từ sữa ( chứa lactose), các loại đậu (đậu trắng, đậu đỏ,...), một số loại rau (bông cải xanh, súp lơ trắng, bắp cải...). Những thực phẩm này tăng sinh khí ở ruột và gây ra tình trạng co thắt. Giả thuyết này cũng đang được chứng minh, do đó khi gặp tình trạng trên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về chế độ dinh dưỡng thích hợp thay vì kiêng khem quá mức và khiến cơ thể thiếu chất.
• Tăng nhạy cảm ruột: Một số nghiên cứu gần đây cho thấy thần kinh đường ruột ở người bị IBS nhạy cảm hơn bình thường nên chỉ cần một lượng hơi nhỏ hay co thắt ít cũng gây đau đớn cho người bệnh.
• Ở một số người, IBS xuất hiện sau khi nhiễm trùng tiêu hóa nặng ( ví dụ: nhiễm vi khuẩn Salmonella, Campylobacter hoặc do nhiễm siêu vi). Tuy vậy, giả thuyết này vẫn chưa có giải thích cụ thể về cơ chế xảy ra và hầu hết bệnh nhân IBS không có tiền sử mắc các bệnh nhiễm trùng tiêu hóa trước đó.

3/ TRIỆU CHỨNG

Hội chứng ruột kích thích thường gặp ở người trẻ và phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới. Triệu chứng phổ biến nhất của IBS là kết hợp đau bụng và thay đổi thói quen đi đại tiện.

• Đau bụng: Bệnh nhân thường đau quặn bụng, đau từng cơn. Một số người bị IBS nhận thấy cường độ cơn đau tăng khi stress hoặc sau khi ăn và sẽ giảm sau khi họ đi tiêu. Một số bệnh nhân nữ nhận thấy cơn đau có liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
• Thay đổi thói quen đi tiêu: Tiêu chảy hoặc táo bón xảy ra thường xuyên. Một số bệnh nhân có triệu chứng táo bón và tiêu chảy xen kẽ nhau.

4/ CHẨN ĐOÁN

Rất nhiều bệnh lý tiêu hóa khác có triệu chứng tương tự như hội chứng ruột kích thích. Do đó, IBS là một chẩn đoán sau khi đã loại trừ các bệnh lý khác như: hội chứng kém hấp thu, bệnh viêm đại tràng, bệnh Celiac (bệnh do cơ thể không thể dung nạp gluten).  

Khi đến thăm khám, bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên một số xét nghiệm và có thể yêu cầu thực hiện nội soi đại tràng ở bệnh nhân trên 40 tuổi, bệnh nhân có tiền căn gia đình ung thư đại trực tràng hay bệnh nhân có các dấu hiệu nguy hiểm.  

Hội chứng ruột kích thích là hội chứng lành tính, tuy nhiên ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu bạn gặp các vấn đề về thói quen đi tiêu, đau quặn bụng hoặc có bất kỳ triệu chứng nào của IBS hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.

Các bác sĩ chuyên khoa Tiêu Hóa tại CarePlus sẽ tiến hành kiểm tra, chẩn đoán để xác định, đưa ra kế hoạch điều trị thích hợp và phòng ngừa các biến chứng hoặc các bệnh lý tiêu hóa khác (ví dụ ung thư đại trực tràng).  

Liên hệ ngay với CarePlus để được tư vấn hoặc đặt lịch khám qua Free Hotline: 1800 6116