"ĂN LÀNH MẠNH" THEO TREND – CÓ THỰC SỰ LÀNH MẠNH?

🥗 Bạn chăm ăn yến mạch, ức gà và rau xanh, nói không với đường, hạn chế tinh bột, ghiền salad mỗi ngày… Đó là nỗ lực đáng trân trọng – tuy nhiên, có nhiều trường hợp dù đã “ăn sạch, sống xanh” nhưng vẫn thấy cơ thể thiếu năng lượng, da dẻ kém sắc, hệ tiêu hóa “khó ở”… Vấn đề có thể nằm ở việc ăn chưa đúng cách, dẫn đến nguy cơ thiếu, thừa, rối loạn các dưỡng chất quan trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe.  

👉 Cùng ThS. BS. Nguyễn Phương Anh – chuyên khoa Dinh dưỡng tại Hệ thống Phòng khám CarePlus – tìm hiểu về chế độ ăn lành mạnh đúng nghĩa và lý do vì sao ăn theo trend đôi khi không lành mạnh như bạn nghĩ.  

1️⃣ Thế nào là một chế độ ăn lành mạnh thật sự?  

Đừng chỉ đánh giá bữa ăn là “healthy” dựa vào ít đường, ít tinh bột hay nhiều rau xanh hay hiện diện của 1 loại thực phẩm đắt đỏ nào đó. Một chế độ ăn thực sự lành mạnh cần đáp ứng đủ 4 nguyên tắc cơ bản sau:  

✅ Ăn đủ năng lượng để duy trì cân nặng khỏe mạnh  

Cân nặng khỏe mạnh được xác định khi chỉ số khối cơ thể (BMI) nằm trong ngưỡng từ 18,5–23 kg/m². Ăn quá ít, không đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng hàng ngày, có thể gây sụt cân, dẫn đến suy dinh dưỡng. Ngược lại, nếu ăn quá nhiều, vượt quá nhu cầu cơ thể, năng lượng dư thừa sẽ tích tụ thành mỡ, làm tăng nguy cơ thừa cân – béo phì. 

👉 Cả suy dinh dưỡng và béo phì đều là những tình trạng rối loạn dinh dưỡng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe như giảm miễn dịch, rối loạn nội tiết, tim mạch, đái tháo đường, loãng xương...   

Vì vậy, tiêu chí đầu tiên của một chế độ ăn lành mạnh là cung cấp đủ năng lượng để giúp cơ thể duy trì cân nặng hợp lý và ổn định lâu dài.  

✅ Cân đối các nhóm thực phẩm  

🌟 Mỗi ngày, cơ thể cần được cung cấp đầy đủ 6 nhóm thực phẩm chính gồm: ngũ cốc (cơm, bún, mì, nui, khoai…), thịt/cá/trứng/đậu, rau củ quả, trái cây, dầu mỡ và sữa cùng chế phẩm từ sữa. Mỗi nhóm đều có vai trò riêng và không thể thay thế cho nhau. Ví dụ, nếu chỉ ăn salad với ức gà hoặc cá hồi nướng mà loại bỏ nhóm ngũ cốc, cơ thể dễ bị thiếu carbohydrate – nguồn năng lượng chính cho não bộ và cơ bắp – cùng với vitamin nhóm B vốn dồi dào trong các loại ngũ cốc.  

Một chế độ ăn lành mạnh phải có sự hiện diện đầy đủ và cân đối của tất cả các nhóm thực phẩm, thay vì chỉ chọn vài nhóm “hot trend”.  

✅ Đa dạng thực phẩm trong mỗi nhóm  

Mặc dù các thực phẩm trong cùng một nhóm có thành phần dinh dưỡng tương tự nhau, nhưng không loại nào chứa đầy đủ tất cả dưỡng chất. Ví dụ: Bông cải xanh giàu folate và sulforaphane – chất chống oxy hóa mạnh, nhưng lại nghèo lycopene – hợp chất có nhiều trong cà chua, tốt cho tim mạch và làn da.  

Ăn đa dạng rau củ, xoay vòng các loại thịt – cá – trứng – đậu, đổi món tinh bột như gạo, khoai, bắp, yến mạch… là cách đơn giản và hiệu quả nhất giúp cơ thể hấp thu đầy đủ các vi chất quý giá từ thiên nhiên.  

✅ Chọn thực phẩm lành mạnh trong mỗi nhóm  

Không chỉ ăn đúng nhóm, bạn còn cần lựa chọn thực phẩm ít chế biến, giàu dinh dưỡng và lành mạnh hơn trong từng nhóm:  

👉 Ưu tiên:  

▪️ Ngũ cốc nguyên cám thay vì tinh chế  

▪️ Chất béo tốt từ cá béo, hạt, dầu thực vật  

▪️ Trái cây và rau củ nguyên quả, hạn chế nước ép, đồ hộp  

▪️ Đạm ít béo, hạn chế thịt chế biến sẵn  

▪️ Sữa tách béo – không đường nếu cần kiểm soát năng lượng  

Những lựa chọn nhỏ mỗi ngày có thể tạo nên sự khác biệt lớn cho sức khỏe về lâu dài. 

2️⃣ Ăn theo trend: Nguy cơ thiếu chất – thừa chất và rối loạn tiêu hóa 

⚠️ Các xu hướng “ăn sạch” trên mạng xã hội như chỉ ăn salad và trái cây, cắt hoàn toàn tinh bột, ăn chay trường không kiểm soát, hoặc bữa nào cũng ăn yến mạch, sữa chua và hạt… có thể gây hại:  

❌ Thiếu chất do loại bỏ nhóm thực phẩm quan trọng  

❌ Thừa chất do ăn lệch nhóm (ví dụ: ăn quá nhiều chất xơ, protein…)  

❌ Rối loạn chuyển hóa, do chế độ ăn mất cân đối, buộc cơ thể phải thay đổi theo hướng chuyển hóa khác, thường là bất lợi với sức khỏe  

👉 Tóm lại: Một chế độ ăn "healthy" thật sự phải đầy đủ, cân đối, đa dạng và chọn lọc hợp lý – không đơn thuần là “ít đường – ít tinh bột – nhiều rau”.  

3️⃣ Bạn có đang ăn đúng với cơ thể mình?  

Mỗi người có một nhu cầu dinh dưỡng khác nhau – tùy vào tuổi, giới tính, mức độ hoạt động và tình trạng bệnh lý đi kèm. Vì vậy, điều quan trọng không phải là ăn theo trend, mà là hiểu rõ bản chất của chế độ ăn lành mạnh là như thế nào và ứng dụng phù hợp với thực phẩm sẵn có tại địa phương, văn hóa ăn uống cũng như khả năng kinh tế của mỗi người.   

CarePlus đồng hành cùng bạn xây dựng chế độ ăn lành mạnh, phù hợp và cá thể hóa với Gói khám Dinh dưỡng được thiết kế đầy đủ các hạng mục, giúp đánh giá chính xác tình trạng cơ thể:  

✅ Đánh giá Nhân trắc  

✅ Đánh giá khẩu phần trong 24h  

✅ Khám Lâm sàng  

✅ Xét nghiệm và Chẩn đoán hình ảnh cần thiết  

✅ Tư vấn dinh dưỡng cá thể hóa 

👉 Inbox fanpage hoặc liên hệ hotline miễn phí 1800 6116 để đặt hẹn ngay hôm nay!