Có một thực tế phổ biến là nhiều người bị mỡ máu cao, huyết áp cao, và các bệnh lý tim mạch khác, khi được bác sĩ khám và tư vấn nên vận động nhiều và tập thể dục thể thao, thì đều phản ứng là: “Trời ơi, ngày tui làm đi bộ nhiều, khuân vác nhiều lắm bác sĩ, tui làm việc dữ lắm chứ không phải ít vận động đâu!”.
24/05/2021 10:56:40 SA
Thật ra, hoạt động thể chất khi tập thể dục thể thao và khi làm việc có tác động khác nhau lên sức khoẻ tim mạch. Đó là một nghịch lý nổi tiếng: tập thể dục hợp lý thì rất tốt, nhưng tập quá nhiều hoặc làm việc quá sức thì sẽ có hại cho tim mạch.
Có thể giải thích bởi 5 lý do sau đây:
Công việc thường có cường độ vận động thấp hoặc thời gian kéo dài. Để tăng cường thể lực tốt cho tim mạch thì cần vận động với cường độ cao (60-70% mức gắng sức tối đa), trong khoảng thời gian ngắn (60 phút). Trong khi các công việc thường kéo dài hoặc cường độ thấp (30-35%).
Công việc thường làm tăng nhịp tim trong một thời gian dài do căng thẳng, áp lực thời gian, không nghỉ ngơi đầy đủ và hợp lý. Trong khi tập thể thao, nhịp tim sẽ tăng trong lúc tập và thường trở về bình thường nhanh sau khi nghỉ tập.
Các công việc phải khuân vác vật nặng nhiều hoặc công việc ngồi một chỗ nhiều sẽ làm tăng huyết áp trung bình trong 24 giờ. Tập thể hình nâng tạ sẽ tăng huyết áp khi tập nhưng sẽ về bình thường rất nhanh khi nghỉ.
Công việc kèm theo thời gian nghỉ ngơi bất hợp lý hoặc tập thể thao quá nặng. Điểm khác biệt giúp tăng cường sức khoẻ tim mạch là thời gian nghỉ ngơi khi tập, giúp tăng cường trao đổi chất, gia tăng khối cơ bắp, sửa chữa các vi chấn thương. Làm việc hoặc luyện tập không nghỉ ngơi sẽ đưa cơ thể vào trạng thái tổn thương nghiêm trọng mà không phục hồi kịp.
Môi trường làm việc thường có nhiều tác nhân bất lợi cho sức khoẻ như không khí ngột ngạt trong văn phòng, làm ngoài trời nắng, ô nhiễm khói bụi, mất nước qua mồ hôi, tiếng ồn v.v. Hoàn toàn khác với không khí trong lành, dụng cụ hỗ trợ tập luyện, không khí thư giãn vui vẻ khi tập thể dục.
Do vậy, vấn đề không phải là bạn ít vận động, mà là kiểu vận động và môi trường vận động không hợp lý khiến cho nguy cơ tim mạch của bạn rất cao, dù ngày nào bạn cũng làm việc mệt nhoài.
Hãy bắt đầu tập thể dục nâng cao sức khoẻ bạn nhé!
TẬP THỂ DỤC NHƯ THẾ NÀO THÌ TỐT CHO TIM MẠCH?
- Nếu không bị hạn chế vì vấn đề tim mạch hay xương khớp, có thể tập các môn như đi bộ, xe đạp...
- Khi có vấn đề xương khớp, có thể chọn các môn thể thao dưới nước. Hoạt động dưới nước làm giảm khoảng một nửa gánh nặng cơ thể lên các khớp. Bơi lội, đi bộ dưới nước, thể dục dưới nước là các lựa chọn thay thế rất tốt cho các môn thể thao trên cạn.
- Không quên các môn thể thao rèn luyện cơ bắp và sự linh hoạt như: yoga, tập thể hình nhẹ. Yoga giúp đảm bảo các khớp linh hoạt và tập luyện các nhóm cơ. Tập kháng lực với tạ nhẹ (1kg) có thể giúp cơ bắp được hoạt động thường xuyên, tránh teo cơ, mất cơ.
Bài viết được tư vấn bởi THS. BS. Phùng Ngọc Minh Tấn
Bài viết được tư vấn bởi Ths. BS. Hoàng Công Đương