ĐỪNG XEM NHẸ TÌNH TRẠNG THIẾU MÁU THIẾU SẮT Ở TRẺ EM

Thời kỳ sơ sinh: Mẹ thiếu máu thiếu sắt lúc mang thai, trẻ sinh non, sinh nhẹ cân, Bị các vấn đề khác như truyền máu song thai, xuất huyết thai nhi - mẹ 

Thời kỳ nhũ nhi (trẻ em dưới 1 tuổi): thiếu hụt chất bổ sung sắt ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, sử dụng sữa bò/ sữa dê/ sữa đậu nành chưa bổ sung sắt và khoáng chất, hoặc chế độ ăn uống với các thực phẩm bổ sung không đủ chất sắt. Trẻ mới tập ăn, trẻ biếng ăn. 

Thời kỳ từ 1 đến 12 tuổi: Trẻ uống quá nhiều sữa bò, thực phẩm không đủ chất sắt. Trẻ biếng ăn hoặc ăn chay.  

Bệnh lý kém hấp thu sắt, mất máu: nhiễm khuẩn và viêm mạn tính, bệnh celiac, viêm ruột, xuất huyết tiêu hóa hoặc các bệnh lý gây mất máu khác.  

Triệu chứng thần kinh: trẻ hay quấy khóc, vật vã, chán ăn, ngủ ít, sinh hoạt chậm chạp, kém minh mẫn, chóng mệt, hay quên, chóng mặt, nhức đầu, ù tai. 

Triệu chứng ở cơ: giảm phát triển vận động, giảm trương lực cơ, chậm biết ngồi/ đứng / đi, bắp thịt nhão, bụng chướng. Tim nhanh, có tiếng thổi cơ năng của thiếu máu, suy tim.  

Triệu chứng ở hồng cầu: thiếu máu, da xanh gi giảm tổng hợp Hemoglobin (< 11g/dl). Tăng phục hồi chức năng tạo máu ở gan, lách làm gan lách to ở trẻ nhũ nhi. Tăng tạo máu ở tủy (nhiều bạch cầu, tiểu cầu và hồng cầu non, hồng cầu lưới ra máu ngoại vi), và giảm chất lượng hồng cầu (nhược sắc, kích thước nhỏ) và bạch cầu. Ngoài ra, do transferrin và lactoferrin giảm làm cho trẻ rất dễ bị bội nhiễm. Trẻ có thể bị sốt do bội nhiễm hoặc đơn thuần do tăng phản ứng phục hồi chức năng tạo máu.  

Tóc trẻ dễ gãy rụng, gãy móng tay, chân biến dạng: dẹp, lõm; xương bị đau nhức. 

Hội chứng Pica và pagophagia: trẻ có biểu hiện thèm ăn đối với các chất bất thường không phải thức ăn  như: đất sét, than, giấy, gạo sống, khoai sống. Pica có thể gặp ở các trẻ từ 2 đến 3 tuổi, không thiếu máu và có thiểu năng trí tuệ, tự kỷ hay di chứng não sau chấn thương đầu.  

Huyết khối: trẻ thiếu máu thiếu sắt dễ bị huyết khối, tắc mạch não nhiều hơn trẻ khỏe. 

Khuyến khích nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 4 đến 6 tháng: sữa mẹ có hàm lượng sắt thấp (0,3 đến 1 mg/L) nhưng được hấp thu tốt nhất. 

Đối với trẻ sơ sinh bú sữa mẹ, hãy bổ sung sắt khi trẻ được 4 tháng tuổi đối với trẻ đủ tháng (sắt nguyên tố 1mg/kg/ngày tối đa 15mg), hoặc khi trẻ sinh non được 2 tuần tuổi ( sắt nguyên tố 2mg/kg/ngày tối đa 15mg). Tiếp tục bổ sung cho đến khi có đủ sắt thông qua thực phẩm bổ sung 

Sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh phải được bổ sung sắt (> 6.7mg/L sắt): không nên sử dụng sữa công thức ít sắt 

Bổ sung thực phẩm giàu sắt cho trẻ từ 4 đến 6 tháng tuổi: sắt đủ cho nhu cầu được cung cấp bằng 2 khẩu phần ngũ cốc tăng cường sắt cho trẻ/ngày, thịt xay nhuyễn cũng là nguồn cung cấp sắt tốt, khuyến khích ăn 1 khẩu phần/ngày các loại thực phẩm giàu Vitamin C để tăng cường hấp thu sắt 

Tránh dùng sữa bò chưa qua chế biến (không phải sữa công thức) cho đến khi trẻ được 12 tháng tuổi: sữa bò chưa qua chế biến làm tăng tình trạng mất máu ẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh so với sữa công thức hoặc sữa mẹ.