PHÂN CỦA TRẺ SƠ SINH THẾ NÀO LÀ "BÌNH THƯỜNG" VÀ "BẤT THƯỜNG"

Từ khi chào đời đến khi 1 tuổi, việc theo dõi phân của bé là một phần quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe của bé. Các yếu tố như tần suất, số lượng và mùi có thể thay đổi tùy thuộc vào từng em bé cũng như thành phần dinh dưỡng nhập vào ở các thời điểm khác nhau. Nhiều mẹ thường sốt sắng khi thấy trẻ đi phân với những biểu hiện lạ. Bài viết này BS. CK1. Lê Ngọc Tuyết Sương sẽ hướng dẫn ba mẹ cách nhận biết sự “bình thường” và “bất thường” trong phân của trẻ, để ba mẹ tự tin hơn trong việc chăm sóc con yêu: 

Nhận biết phân của trẻ sơ sinh khi nào là bình thường và bất thường 

1. Màu sắc của phân: 

Bình thường: Trong những ngày đầu phân có màu xanh sệt hay gọi là phân su, sau đó phân của trẻ thường có màu vàng hoặc màu nâu nhạt, màu nâu, hoặc màu xanh lá. Đây là màu sắc phân thông thường và cho thấy bé đang tiêu hóa thức ăn một cách bình thường. 

Phân xanh ở trẻ em là bình thường nhưng đôi khi có thể trông có màu đen trong điều kiện ánh sáng kém. Phân có màu xanh thường do mật, một số loại thực phẩm và thuốc gây ra. Phân xanh thường gặp khi bị tiêu chảy và thường gặp ở trẻ bú sữa công thức hơn so với trẻ bú mẹ. 

Bất thường: Một số màu sắc phân cần chú ý bao gồm màu đen hoặc đỏ, phân có màu xám hoặc màu trắng.  

Trẻ nên cần gặp bác sĩ nếu phân màu xám nhạt hoặc phân trắng xảy ra hai lần trở lên hoặc nếu phân tiếp tục có màu lạ trong hơn 24 giờ mà không có nguyên nhân nghi ngờ. Hoặc nếu phân tiếp tục có màu lạ 48 giờ sau khi ngừng dùng thực phẩm hoặc thuốc gây nghi ngờ. 

2. Độ đặc của phân: 

Bình thường: Sau giai đoạn đi phân su, phân trẻ thường có độ sệt. Trẻ bú sữa mẹ thường có phân mềm hơn sữa công thức. Các hạt nhỏ trong phân là hoàn toàn bình thường, đây là do chất béo không được tiêu hóa hết.   

Bất thường: Nếu phân quá cứng hoặc quá lỏng hoặc phân có bọt, có thể là dấu hiệu của vấn đề tiêu hóa hoặc viêm dạ dày ruột. Phân cứng là dấu hiệu của táo bón, đặc biệt là phân cứng kèm máu, trẻ có khả năng bị nứt hậu môn do táo bón gây ra.  

Tham khảo Biểu đồ Bristol để theo dõi độ đặc của phân 

3. Mùi của phân: 

Bình thường: Phân của trẻ sơ sinh thường có một mùi nhẹ nhàng, không quá khó chịu. Trẻ bú sữa mẹ sẽ có phân nặng mùi hơn sữa công thức. Mùi của phân nồng hơn khi trẻ bắt đầu ăn dặm và ăn thực phẩm giàu đạm.  

Bất thường: Mùi của phân có thể trở nên rất hôi nồng, chua hoặc khác thường nếu trẻ bị viêm nhiễm đường ruột hoặc không tiêu hóa thức ăn một cách hiệu quả. 

4. Số lượng và tần suất: 

Bình thường: Số lượng và tần suất của phân có thể thay đổi tùy thuộc vào chế độ ăn của trẻ (trẻ bú sữa mẹ hay sữa công thức). Trẻ em có thể có phân từ mỗi ngày hoặc cách ngày. Lý tưởng nhất là trẻ đi tiêu mỗi ngày. 

- Ban đầu, trẻ bú sữa mẹ có xu hướng ị thường xuyên hơn trẻ bú sữa công thức vì sữa mẹ dễ tiêu hóa hơn. Tuy nhiên, ở độ tuổi từ 3 đến 6 tuần, trẻ bú sữa mẹ có thể bắt đầu đi tiêu ít hơn, đôi khi chỉ một hoặc hai lần một tuần. Trẻ bú sữa công thức thường tiếp tục đi tiêu hàng ngày. Việc trẻ sơ sinh căng thẳng khi đi ị là điều bình thường. Việc đi ị là một thách thức lớn hơn đối với chúng vì chúng nằm thẳng và không có trọng lực để hỗ trợ. 

Bất thường: Nếu bé không có phân trong một khoảng thời gian dài hoặc có phân rất nhiều lần trong một ngày, có thể là dấu hiệu của vấn đề tiêu hóa hoặc tiêu chảy và cần phải được theo dõi cẩn thận.  Trẻ đi tiêu dưới 3 lần 1 tuần nên cần được đi khám bác sĩ. 

Mẹ nên làm gì để trẻ đi phân tốt? 

Tùy vào nhu cầu dinh dưỡng cũng như sinh lý của con mà mẹ có thể áp dụng biện pháp dưới đây để việc đi ngoài của bé diễn ra thuận lợi 

Phân của trẻ sơ sinh có thể cho mẹ biết được tình trạng sức khỏe của con. Vì vậy, giai đoạn đầu đời mẹ nên chú ý quan sát đến yếu tố này. Nếu thấy dấu hiệu bất thường về mặt hình thái cũng như màu sắc của phân thì hãy đưa con đến gặp bác sĩ. 

Trong mọi trường hợp, nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về phân của trẻ, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế của bạn ngay lập tức để được tư vấn và kiểm tra. Việc chăm sóc sức khỏe của trẻ sơ sinh đòi hỏi sự quan sát và chăm sóc đặc biệt, và việc nhận biết các dấu hiệu bất thường trong phân có thể giúp phát hiện và điều trị vấn đề sớm nhất có thể, giữ cho bé khỏe mạnh và phát triển tốt.