MẸ ĐÃ BIẾT GÌ VỀ HỘI CHỨNG NGƯNG THỞ KHI NGỦ Ở TRẺ EM ?
Ngưng thở khi ngủ ở trẻ em không được điều trị có liên quan đến các vấn đề về hành vi và học tập; trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nó có thể liên quan đến tình trạng suy giảm khả năng tăng trưởng (bao gồm cả chậm phát triển) và các biến chứng về tim mạch. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh.
22/02/2024 2:31:56 CH
Thế nào là ngưng thở khi ngủ?
Ngưng thở khi ngủ là tình trạng trẻ ngừng thở trong thời gian ngắn khi đang ngủ, do cổ họng bị thu hẹp hoặc đóng lại. Trong đó “ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn” (OSA: Obstructive Sleep Apnea) là phổ biến nhất ở 2-5% trẻ em, dễ gặp nhất là trẻ ở lứa tuổi 2-6 tuổi; và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi kể cả người lớn.
Ở trẻ em, tình trạng này thường xảy ra khi amidan hoặc amidan vòm (VA) to hơn bình thường. Đây là những vùng mô mềm ở phía sau họng miệng và mũi khi bị sưng lên sẽ khiến trẻ không thể thở bình thường bằng miệng hoặc mũi.
Yếu tố nguy cơ
Phì đại amidan và béo phì là những yếu tố nguy cơ chính gây ra OSA ở trẻ khỏe mạnh. Béo phì là yếu tố nguy cơ quan trọng đối với OSA ở mọi lứa tuổi nhưng đặc biệt nổi bật ở thanh thiếu niên. Trong một nghiên cứu tiến cứu, OSA được chẩn đoán ở 4% thanh thiếu niên (16 đến 19 tuổi) và hầu hết trong họ có thói quen ngáy khi còn nhỏ.
- Các yếu tố nguy cơ khác đối với các tình trạng bệnh lý, thần kinh, xương hoặc nha khoa làm giảm kích thước đường hô hấp trên, ảnh hưởng đến sự kiểm soát thần kinh của đường hô hấp trên hoặc ảnh hưởng đến khả năng xẹp của đường thở trên cũng là những yếu tố nguy cơ đối với OSA. Những bé mắc chứng OSA khi còn nhỏ đặc biệt có khả năng mắc các dị tật về giải phẫu hoặc di truyền:
-
Bại não
-
Hội chứng Down, hội chứng Prader Willi
-
Các bất thường về sọ mặt
-
Các vấn đề về chỉnh nha
-
Lịch sử gia đình bị OSA
-
Tiền sử sinh non và đa thai, tiền sử sanh nhẹ cân
Triệu chứng của ngưng thở khi ngủ
Chứng ngưng thở khi ngủ gây ra các triệu chứng cả vào ban đêm và ban ngày. Vào ban đêm, bé có thể:
- Ngáy, thở to hoặc khó khăn khi thở
- Có những khoảng dừng giữa các nhịp thở hoặc đột ngột thở hổn hển
- Thở bằng miệng
- Có vẻ bồn chồn hoặc di chuyển nhiều
- Đổ mồ hôi nhiều
- Tiểu dầm hoặc thức dậy thường xuyên để đi tiểu
Trong ngày, bé có thể:
- Thức dậy với cơn đau đầu
- Cảm thấy rất mệt mỏi
- Buồn ngủ vào những thời điểm bất thường, chẳng hạn như ở trường hoặc khi đi ô tô một đoạn ngắn
- Thở bằng miệng
- Gặp khó khăn trong việc tập trung ở trường
- Tỏ ra gắt gỏng hoặc cáu kỉnh
Khi nào nên cho trẻ đi khám bác sĩ?
Nếu bạn nghĩ rằng con mình có thể bị ngưng thở khi ngủ, hãy đi khám với bác sĩ nhi khoa. Bác sĩ sẽ khám và hỏi về các triệu chứng cũng như thói quen khi ngủ của bé. Bác sĩ có thể sẽ khám miệng và họng của bé, kiểm tra xem amidan hoặc amidan vòm (VA) có phì đại hay không.
Bác sĩ cũng có thể đề nghị đưa bé đến gặp bác sĩ chuyên khoa khác. Đây có thể là một chuyên gia về các vấn đề về giấc ngủ hoặc bác sĩ tai mũi họng.
Xét nghiệm về hội chứng ngưng thở khi ngủ:
Nếu bác sĩ nghi ngờ bé mắc chứng ngưng thở khi ngủ, họ có thể đề xuất đo "đa ký giấc ngủ"(PSG – Polysomnography). Để làm được điều này, bé sẽ ngủ đêm trong "phòng thí nghiệm về giấc ngủ". Trong phòng thí nghiệm, bé được ngủ trên giường và được kết nối với các máy khác nhau. Máy móc cho phép bác sĩ theo dõi nhịp tim, nhịp thở và các chức năng cơ thể khác của con bạn.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cho biết trẻ bị ngưng thở khi ngủ mà không cần thực hiện xét nghiệm nghiên cứu về giấc ngủ.
Phương pháp điều trị
Có 2 phương pháp điều trị chính cho chứng ngưng thở khi ngủ ở trẻ em:
-
Phẫu thuật cắt bỏ amidan hoặc amidan vòm (VA):
Nếu amydale hoặc VA của bé lớn hơn bình thường, chứng ngưng thở khi ngủ thường được điều trị bằng phẫu thuật để cắt bỏ chúng
-
Thở máy CPAP (Continuous positive airway pressure): Áp lực đường thở dương liên tục)– Phương pháp này có thể được đề xuất nếu amydale và VA của bé có kích thước bình thường, nếu phẫu thuật không phải là một lựa chọn điều trị hoặc nếu phẫu thuật không giúp giảm triệu chứng. Có những lúc các bác sĩ đề nghị điều trị CPAP vài tuần trước khi cắt amydale.
-
Để điều trị bằng CPAP, bé sẽ đeo mask che mũi khi ngủ. Mask kết nối với máy giúp không khí lưu thông và giúp đường thở của bé luôn thông thoáng.
-
Một số trẻ cũng cần những phương pháp điều trị khác. Ví dụ, trẻ em có vòm miệng hẹp (vòm miệng) có thể cần gặp bác sĩ chỉnh nha. Đôi khi sẽ hữu ích nếu có một thiết bị có thể mở rộng vòm miệng và giúp bạn dễ thở hơn khi ngủ.
-
Đối với trẻ bị dị ứng theo mùa (viêm mũi dị ứng), bác sĩ có thể đề xuất dùng thuốc giúp giảm nghẹt mũi.
Làm gì khi trẻ có chứng ngưng thở khi ngủ?
Ngoài các phương pháp điều trị trên, còn có một số phương pháp khác có thể hữu ích. Ba mẹ có thể:
-
Không hút thuốc lá trong nhà vì khói thuốc có thể làm cho các triệu chứng ngưng thở khi ngủ nặng hơn.
-
Điều trị bệnh hen suyễn hoặc viêm mũi dị ứng:
-
Giúp con bạn giảm cân nếu trẻ thừa cân
-
Tránh để trẻ nằm ngửa khi ngủ, có thể dùng gối để nâng đầu trẻ khi ngủ hoặc chỉnh đầu giường cao hơn khi bé ngủ cũng giúp ích cho việc hỗ trợ điều trị.
Hậu quả của bệnh nếu không được điều trị?
-
Các vấn đề về hành vi và thiếu chú ý (ví dụ: hiếu động thái quá, bốc đồng, nổi loạn và hung hăng).
-
Ngủ ngày
-
Ảnh hưởng tăng trưởng – OSA nghiêm trọng có thể liên quan đến tình trạng chậm phát triển và việc điều trị có thể giúp tăng cân trở lại và hỗ trợ tăng trưởng.
-
Bệnh tim mạch – Theo thời gian, chứng ngưng thở khi ngủ có thể dẫn đến các vấn đề về tim. Chúng có thể bao gồm nhịp tim nhanh hơn bình thường hoặc huyết áp cao
Ngưng thở khi ngủ ở trẻ em không được điều trị có liên quan đến các vấn đề về hành vi và học tập; trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nó có thể liên quan đến tình trạng suy giảm khả năng tăng trưởng (bao gồm cả chậm phát triển) và các biến chứng về tim mạch. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh.
Đặt lịch khám qua hotline 18006116 hoặc inbox fanpage CarePlus Clinic Vietnam để được tư vấn.