UNG THƯ THANH QUẢN - PHÁT HIỆN SỚM, ĐIỀU TRỊ KỊP THỜI

Tương tự các loại ung thư khác, ung thư thanh quản giai đoạn muộn sẽ di căn đến các bộ phận khác của cơ thể làm cho việc điều trị trở nên khó khăn và tiên lượng tử vong cao. Việc tầm soát và phát hiện bệnh sớm đóng vai trò quyết định đến hiệu quả điều trị.

👩‍⚕️Hãy cùng BS.CK1. Lâm Thành Hảo, chuyên khoa Tai – Mũi – Họng tại Hệ thống Phòng khám CarePlus tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Dịch tễ

Theo Bệnh viện K (Hà Nội), ung thư thanh quản chiếm 2% trong các căn bệnh ung thư ở nước ta. Bệnh này chủ yếu thường gặp ở nam giới, chiếm trên 90%; ở độ tuổi 50 – 70 chiếm 72%, từ 40 – 50 tuổi chiếm 12%. Song hiện nay độ tuổi mắc bệnh ngày càng được trẻ hóa và phụ nữ cũng mắc bệnh ung thư thanh quản nhiều hơn.

Yếu tố nguy cơ

• Thuốc lá và rượu: yếu tố nguy cơ chính, có mối liên quan chặt chẽ và đã được chứng minh rõ ràng, hút thuốc và uống rượu kết hợp làm tăng nguy cơ lên nhiều lần. 
• Môi trường - nghề nghiệp: Tiếp xúc bụi gỗ, amiăng, hóa chất, khói bụi trong công nghiệp, nguy cơ tăng ở những người làm việc lâu năm trong môi trường ô nhiễm. 
• Nhiễm HPV: Một số nghiên cứu cho thấy HPV (nhất là tuýp 16, 18) liên quan đến ung thư thanh quản. 
• Trào ngược dạ dày - thực quản (GERD): Acid trào ngược gây viêm, kích thích mạn tính niêm mạc thanh quản làm tăng nguy cơ ác tính. 
• Yếu tố cơ địa - di truyền - miễn dịch: Đột biến gen ức chế khối u, cơ địa gia đình, hoặc suy giảm miễn dịch có thể làm tăng nguy cơ.

Triệu chứng 

• Khàn tiếng kéo dài, không đỡ với điều trị thông thường: khối u ảnh hưởng sự rung động của dây thanh 
• Cảm giác nuốt vướng, nuốt đau nuốt nghẹn: u gây cản trở cơ học khi nuốt 
• Khó thở, thở rít: khối u làm hẹp đường thở, gây tắc nghẽn từng phần hoặc gần hoàn toàn 
• Ho dai dẳng, có thể ho ra máu: khối u kích thích niêm mạc thanh quản gây phản xạ ho, khi u loét hoặc xâm lấn mạch máu có thể gây ho ra máu 
• Xuất hiện hạch cổ: tế bào ung thư di căn theo đường bạch huyết đến hạch vùng cổ 

Chẩn đoán 

• Chẩn đoán ung thư thanh quản phụ thuộc vào khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm. 
• Nội soi tai mũi họng giúp quan sát phát hiện và đánh giá vị trí, hình thái khối u 
• Sinh thiết tổn thương nhằm xác định mô bệnh học của khối u, là tiêu chuẩn xác nhận chẩn đoán 
• Chọc hút tế bào vào kim nhỏ (FNA) được chỉ định nếu có nghi ngờ di căn hạch cổ 
• Chụp CT đánh giá kích thước u, mức độ xâm lấn xung quanh và di căn hạch 
• Chụp X-quang ngực, siêu âm bụng và xạ hình xương cần thiết trong khảo sát di căn xa 
• Chụp PET- CT là phương pháp hiện đại giúp đánh giá di căn xa 

Các phương pháp điều trị 

• Phẫu thuật: cắt u, cắt bán phần/thanh quản toàn phần, nạo vét hạch cổ
• Xạ trị là phương pháp tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn tế bào phát triển bằng cách sử dụng tia X năng lượng cao hoặc các loại tia khác
• Phương pháp hóa trị sử dụng thuốc tiêm truyền hoặc viên uống để tiêu diệt hoặc ngăn sự phát triển của tế bào ung thư
• Điều trị hỗ trợ: phục hồi giọng nói, tập nói sau cắt thanh quản

Cách phòng tránh 
🔺 Không hút thuốc lá
🔺 Hạn chế rượu bia
🔺 Điều trị triệt để trào ngược dạ dày - thực quản
🔺 Bảo hộ lao động tốt trong môi trường bụi, hóa chất
🔺 Giữ vệ sinh răng miệng, họng
🔺 Lối sống lành mạnh, dinh dưỡng đầy đủ và thể dục thể thao tăng cường sức khỏe tổng thể 

Tầm soát ung thư vòm họng 

Tầm soát ung thư thanh quản là quy trình kết hợp giữa khám lâm sàng với cận lâm sàng bao gồm các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh, nhằm phát hiện sớm bệnh ngay từ khi bệnh ở giai đoạn sớm và chưa gây ra các triệu chứng rõ ràng. Việc phát hiện sớm bệnh qua tầm soát giúp can thiệp điều trị kịp thời, tăng tỷ lệ điều trị khỏi bệnh và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Những đối tượng cần tầm soát ung thư thanh quản

• Người hút thuốc lá, thuốc lào lâu năm
• Người uống rượu bia nhiều
• Người làm việc trong môi trường ô nhiễm (bụi gỗ, amiăng, khói, hóa chất)
• Người trên 40 tuổi, đặc biệt nam giới
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư đầu cổ